Włoska kariera Niemena

17 stycznia 2004 roku zmarł w Warszawie Czesław Niemen, legenda polskiej piosenki, wokalista, instrumentalista i kompozytor. Artysta występował także we Włoszech, o czym wie naprawdę mało osób.

Artysta bił wszelkie rekordy popularności, był obecny na polskiej scenie muzycznej od ponad 30 lat. Autor przebojów: „Dziwny jest ten świat”, „Czy mnie jeszcze pamiętasz”, „Pod papugami”. Komponował też muzykę teatralną i filmową, między innymi do filmu „Wesele” Andrzeja Wajdy. 

W swoich utworach wykorzystywał teksty poetów romantycznych: Cypriana Kamila Norwida, Adama Asnyka, Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Do 1967 roku był członkiem Niebiesko - Czarnych, później kierował własnymi zespołami: Akwarele, Niemen - Enigamtic oraz Grupa Niemen. Występował też jako solista.

W 1963 roku jego pierwsza kompozycja „Wiem, że nie wrócisz” odniosła wielki sukces na koncertach w paryskiej Olimpii. Kolejnym sukcesem stał się utwór „Czy mnie jeszcze pamiętasz”, który w grudniu 1964 roku z własnym tekstem nagrała Marlena Dietrich.

Nie wszyscy wiedzą, że Czesław Niemen w latach 1969-1970 jeździł w trasy promocyjne do Włoch, gdzie miał dużą szansę zrobienia kariery. Występował tu początkowo jak I Niemen. Podczas pobytu w Italii nagrał kilka singli m.in. włoską wersją utworu „Dziwny jest ten świat”:„Io senza lei” z nowym, banalnym tekstem o miłości. 

- (...) To był okropnie banalny tekst o miłości. Zaśpiewałem go ze swoją manierą, czyli wykrzyczałem. Niestety, wtedy we Włoszech to było nie do przyjęcia – wspominał artysta w rozmowie z Tomaszem Raczkiem - Wtedy (we Włoszech przyp.red.) był bardzo popularny np. Gianni Morandi. Ja natomiast śpiewałem krzycząc i w radiu stwierdzono, że jestem troppo dramatico, czyli zbyt dramatyczny, więc mnie nie nadawali. (...) We Włoszech istniały już wtedy ogromne kluby, np. „Fighter Club” w Rzymie, występowały tam największe sławy z Europy i Ameryki. I młodzież w tych klubach bardzo dobrze przyjmowała te moje piosenki śpiewane po włosku - dodał.

W lutym 1969 roku Niemen występował dwa tygodnie w rzymskim klubie TYTAN, gdzie dawał dwa koncerty dziennie po ok. 45 min. każdy. 25 marca 1969 ukazała się pierwsza płyta dla wytwórni CGD z nagraniami „Io senza lei” i „Arcobaleno” wykonanywmi z towarzyszeniem orkiestry A. Baldana (z Akwareli grał jedynie Tomasz Jaśkiewicz).

Pomiędzy czerwcem a lipcem tego samego roku, Niemen wziął udział w festiwalu telewizji włoskiej CANTAGIRO, objeżdżającym włoskie miasta. W sierpniu występował w Klubie Bat Caverna w Riccione. W tym samym czasie komisja radiowa nie dopuściła piosenki „Io senza lei” do rozpowszechniania w radiu. Niemen wycofał się z CANTAGIRO. Pierwszy okres pobytu Niemena w Italii trwał 6 miesięcy i 17 dni.

We wrześniu 1969 roku artysta powrócił do Włoch, do Mediolanu, gdzie nagrał kolejną płytę z nowym zespołem Niemen Enigmatic. W listopadzie natomiast, odbyło się nagranie drugiego włoskiego singla „Una luce mai accesa” / „24 ore spese bene con amore”, z towarzyszeniem orkiestry A. Baldana. Koncerty we Włoszech nadal organizowane były przez dyrektora festiwalu jazzowego w Bolonii - Foresti`ego. W marcu 1970 roku nagrał w Bolonii trzeci singel „Domani”, „Oggi forse no”.

W 1970 roku Czesław Niemen miał wystąpić na festiwalu w San Remo. Nagrał też nowe utwory „Firmamento”, „Re di cuori” oraz „La prima cosa bella” (ten ostatni został umieszczony na płycie festiwalowej), jednak w festiwalu nie pojawił się za sprawą związków zawodowych włoskich muzyków.

- Ach, San Remo... Nagrałem najpierw piosenkę na płytę, bo firma zgłosiła moją kandydaturę. Jednak włoskie związki zawodowe powiedziały, że żadnego Polaka w konkursie nie chcą. I co zrobiono? Kompozytor mojej piosenki, nawet nie piosenkarz, posłuchał mojej wersji, zaśpiewał podobnie i dostał drugą nagrodę – przyznał w wywiadzie z Tomaszem Raczkiem. Po odrzuceniu jego kandydatury, postanowił zrezygnować z robienia kariery we Włoszech.

Podczas swojego pobytu w Italii, Niemen poznał, podczas festiwalu Cantagiro, włoską piosenkarkę Concettę Gangi, znaną jako Farida, którą zaprosił na festiwal w Sopocie. Od tego momentu wokalistka została muzą polskiego artysty, ale też zyskała popularność w państwach środkowoeuropejskich.

W lutym 2009 roku piosenkarka powróciła do Polski, gdzie wystąpiła z recitalem podczas poznańskiego koncertu z okazji 70. urodzin Czesława Niemena. Wykonała tam m.in. ich wspólną piosenkę „Musica Magica” z 1980 roku (głos Niemena odtworzono z playbacku).

Czesław Juliusz Wydrzycki (bo tak brzmiało jego prawdziwe nazwisko) urodził się 16 lutego 1939 roku w Starych Wasiliszkach, na terenie dzisiejszej Białorusi. Pochodził z rodziny z ogromnymi tradycjami patriotycznymi. Zmarł na oddziale intensywnej terapii warszawskiego Instytutu Onkologii, po długiej chorobie nowotworowej. Jego śmierć wywołała medialną lawinę oraz rozpacz fanów. Pogrzeb artysty odbył się 28 stycznia na warszawskich Powązkach.

opr. Anna Malczewska źródło: www.naszswiat.net