Sampietrini, serci, quadrucci, ciottoli, bolognini, czyli włoskie “łamacze obcasów”

Sampietrini (sanpietrini) – kostka brukowa ze skały wulkanicznej, za pomocą której został utwardzony Plac Św. Piotra w Watykanie oraz inne drogi i place w Rzymie, a także w innych miastach, głównie w regionie Lacjum. Kostki były cięte w kształcie ściętego ostrosłupa w trzech różnych rozmiarach, zwykle mniejszych od tzw. quadrucci.

Nazywane popularnie sampietrini ponieważ są do dziś symbolem Placu San Pietro w Rzymie. Kostka nie jest połączona cementem, dzięki czemu podłoże jest bardziej elastyczne, a ziemia „oddycha” i wchłania wodę deszczową. Ponadto jest bardzo odporna. Natomiast po deszczu może być bardzo śliska i zdecydowanie niewygodna dla delikatnego obuwia. Nic dziwnego, że została trafnie „ochrzczona” przez kobiety jako „scassatacchi” (łamacze obcasów).

Sampietrini powstały za czasów papieża Sykstusa V, z tego okresu wybrukowano kostką ze skały wulkanicznej (typowej dla tego regionu) nie tylko Plac Św. Piotra, ale także 120 ulic Rzymu, co znacznie ułatwiło przejazd wozów w obrębie miasta. W XVII w. niemal cały Rzym był już tak brukowany przez robotników zwanych „serciaroli”, ponieważ w dialekcie rzymskim kostki były nazywane także „serci” (wł. selci).

Natomiast w innych miastach, szczególnie na północy Włoch drogi utwardzane były za pomocą kostki porfirowej, tzw. „bolognini” (używane głównie w Bolonii), lub też okrągłymi kamieniami z rzek, zwanymi „ciottoli”.