Kandydat, czyli moralnie czysty – starożytne praktyki włoskich polityków

fot. ehow.com

Na kilka miesięcy przed wyborami do parlamentu włoskiego, i po ostatnich burzliwych skandalach finansowych, przed którymi nie uchroniła się chyba żadna włoska partia polityczna, Włosi zastanawiają się czy jeszcze któryś z kandydatów ma nieskazitelnie czystą moralność, czyli, czy candidato jest naprawdę candido...

Jak wynika z etymologii włoski termin candidato pochodzi z łacińskiego candidatus, czyli ten kto nosił na sobie togę z białego jedwabiu „toga candida” .

W Starożytnym Rzymie kandydaci do wyborów publicznych ubierali się w czysto białą togę, tak aby mogli być łatwo zauważalni i rozpoznawalni. Co prawda wówczas jeszcze kolor czystej bieli nie gwarantował absolutnie równie czystych intencji, czy nieskazitelnej moralności. 

W Starożytnym Rzymie takie zjawiska jak korupcja,  spekulacje,  oszustwa podatkowe, defraudacja, przekupstwo, zastraszanie, rekomendacje, płatne poparcie, itd. były na porządku dziennym, a wręcz sięgały rozmiarów dziesięciokrotnie większych niż aktualne statystyki.

Sprzyjała temu bardzo rozbudowana biurokracja publiczna i system wyborczy. Powszechną praktyką było np. wystawianie swojego głosu na publiczny przetarg: „kto mi zaoferuje więcej pieniędzy, ten zdobędzie mój głos”. Na dodatek kandydaci mogli umawiać się między sobą o podział głosów w wyborach.

Według historyków wśród ówczesnych kandydatów najczęściej uciekał się do korupcji wyborczej Juliusz Cezar i Pompeius Magnus. Ten ostatni, którego majątek wynosił 700 milionów sestercji (monet), twierdził nawet, że za każdym razem kiedy przekupywał innych funkcjonariuszy publicznych czy kupował głosy, działał  w „najważniejszym interesie Państwa”  (per il supremo interesse dello Stato).

Mimo tak skandalicznej korupcji Starożytny Rzym utrzymał swoją dominację w świecie przez długie wieki. Czyżby właśnie takie wnioski wyciągali niektórzy włoscy politycy wzorując się na antycznych praktykach zdobywania władzy publicznej...? 

Jednakże trzeba pamiętać, że z ubiegiem czasu przymiotnik candido zaczął oznaczać nie tylko biel, ale i czystość w sensie moralnym, i tego właśnie życzyliby sobie dzisiaj wszyscy wyborcy od kandydatów do parlamentu...